Ihvan-ı Safa Risaleleri 2

Ihvan-ı Safa Risaleleri 2

Yazar: Komisyon

AYRINTI YAYINLARI

Ihvan-ı safa Risaleleri’nin bu cildinde degisik yonleriyle Cisimsel-Dogal Bilimler uzerinde durulmaktadır. Dogal bilimlerin kendi ilgi ve calısma alanları dahilinde oldugu ifade edilerek, bu bilimlerin temelini, madde, suret, hareket, zaman, mekan ve bunların birbiriyle iliskisinin olusturdugu hatırlatılmaktadır. Birinci risalede, bu bes temel unsur degisik acılardan ele alınmaktadır. Ikinci risale, “ahlakın olgunlastırılması konusunda sema ve alem” adını tasımaktadır. Burada, hava, ates, toprak ve su gibi kadim felsefede evreni olusturdugu dusunulen dort ana unsur (anasır-ı erba’a) uzerinde durulmaktadır. Burada insan ve evren arasında cok yonlu bir karsılastırma yapılarak evrenin insanın buyutulmus hali oldugu ileri surulmektedir. Ayrıca kurelerin olusumuna da genis yer verilir. “Olus ve bozulus” adını tasıyan ucuncu risalede, ay altı alemdeki dogal cisimler, bunların sayıları, duzenleri gibi konular ele alınır. Burada cennet ve cehennemin mahiyeti hakkında ilginc yaklasımlar sergilenir. Cennetin ruhlar alemi oldugu, cehennemin ise devamlı olus ve bozulusa ugrayan ay altı alemdeki cicimler alemi oldugu iddia edilir. Dorduncu risalede meteoroloji uzerinde durulmakta ve meteorolojik olaylar, ozellikle sıcaklık ve sogukluk degisik yonlerden ele alınmaktadır. Burada yagmurun gokteki bir denizden aktıgı seklindeki iddianın asılsızlıgı ortaya konulmaktadır. Maddenin olusumunu ele alan besinci risalede, maddeyi olusturan, tasarlayan ve bicimlendiren gucun Tanrı oldugu hatırlatılmaktadır. Altıncı risalede tabiatın mahiyeti uzerinde durulmaktadır. Tabiatın, kulli-feleki nefsin gucu oldugu ve bu gucun ay altı alemdeki butun cisimlere nufuz ettigi ifade edilmektedir. Gezegenlerin sınırları ayrı ayrı ele alınmaktadır. Bitkilere ayrılan yedinci risalenin amacı, bitki cinslerini, onların yaratılma ve gelisme niteliklerini gostermek, yine onların sekil, renk, tat ve koku acısından cesitli turlere ayrılmasının; yapraklarının, ciceklerinin, tohumlarının, cekirdeklerinin, buyumelerinin, koklerinin, dallarının ve govdelerinin farklı olmasının sebeplerini ortaya koymaktır. Sekizinci risale, dogal cisimlerden sayılan hayvanlar, hayvan turleri ve yaratılıs sekillerine tahsis edilmistir. Bu risalede, hayvanların yaratılıs sekli, olusum, gelisim ve buyumelerinin baslangıcı, cinslerinin miktarı, turleri, tabiatları, ozellikleri ve huy farklılıklarından bir kısmını anlatmak ve son hayvan mertebesinin ilk insan mertebesine ve son insan mertebesinin hava, felekler ve gok tabakaları sakinleri olan meleklerin ilk tabakasına bitisik oldugu uzerinde durulmaktadır. Burada insan ve hayvan arasındaki iliskiler anlatılırken neredeyse butun hayvanlar konusturularak ilginc fabıllara yer verilmektedir. Dokuzuncu risale, insan bedeninin olusum ve gelisim seruvenini ele almaktadır. Bu risalenin amacı, canlıların cinslerini, kac cesit olduklarını, gorunus ve tabiatlarının farklı farklı oluslarını acıklamaktır. Duyu ve duyum konusuna ayrılan onuncu risalede, duyu organları ve fonksiyonları uzerinde durulmakta, bilgi kaynakları ucle sınırlanarak bunların, bes duyu, akıl ve burhan yolu oldugu anlatılmaktadır. Ilk iki yolun butun insanlara, ucuncu yolun ise ozel insanlara ait oldugu belirtilmektedir. Spermin ana rahmine dusmesine ayrılan onbirinci risalede, yedi yıldızın nutfeye (sperm) ve cenine etkilerini adım adım, ay ay anlatılmaktadır. Insanın kucuk evren oldugu tezinin islendigi onikinci risalede, insandaki butun ozelliklerin evrende var oldugu iddia edilerek birebir karsılastırmalar yapılmaktadır.

Tüm kitaplar bir sitede https://ekitap.org/ sitemizde
Bu konu kitap tanıtımıdır. Lütfen beğendiyseniz kitabı satın alınız.

Farabi & Filozofların Babası